Αθανάσης Μπουκαλης : Προβληματισμοί Σχετικά με τα Γενόσημα.
Προβληματισμοί Σχετικά με τα Γενόσημα.
Αν είχαμε έναν μηχανισμό έλεγχου σαν του Ηνωμένου Βασιλείου δηλ σαν το The Medicines and Healthcare products Regulatory Agency (MHRA), δεν νομίζω να υπήρχε κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα στο να δεχτώ ότι όλα τα σκευάσματα που κυκλοφορούν στην Ελλάδα είναι συγκρίσιμα.. Στην Αγγλία η συνταγογράφηση των φαρμάκων στα νοσοκομεία πχ γίνεται με την δραστική ουσία… και υπάρχουν 4-5 διαφορετικά brands στο φαρμακείο στην ίδια ποσότητα, ισοδύναμα μετά από κρατικούς ελέγχους ανεξάρτητους από τους έλεγχους της εταιρίας, με περίπου ίδια τιμή και με την ίδια «κατανάλωση». Στην Ελλάδα δεν συμβαίνει αυτό… Δεν υπάρχουν καταρχήν έλεγχοι…και μετά ο φαρμακοποιός δίνει όποιο φάρμακο θέλει αυτός… καταλήγοντας (όπως συνέβη σε συγγενή μου) να αλλάξει 5 φάρμακα από 5 διαφορετικές εταιρίες σε 5 φάρμακα από την ίδια εταιρία γενόσημων… Η αλλάγή σε μια «εταιρία» γενόσημων είναι κάτι που με προβληματίζει… γιατί παίζονται πολλά χρήματα….
Και τα σκευάσματα φαρμάκων (της ίδια δραστικής ουσίας) δεν είναι όλα τα ίδια… από εμπειρία μου το Zilisten IV δεν είναι ίδιο με το Zinacef IV, ούτε το metronidazole IV με το Flagyl IV… και δεν είναι μόνο το φάρμακο αλλά και τα έκδοχα που μπορεί να αλλάζουν την σταθερότητα αλλά και την αποτελεσματικότητα σε συνδυασμό με άλλες ενδοφλέβιες αγωγές, ακόμα και οι «συνθήκες» χορήγησης (ορισμένα έκδοχα είναι πιο φωτοευαίσθητα από άλλα πχ και αντιδρούν με την ουσία ή άλλα έκδοχα και κατακάθονται σαν άλατα)…
Αυτό όμως που δεν μου έχει απαντήσει κανείς είναι γιατί όταν λήγει η patent (πατέντα) ενός πρωτότυπου φαρμάκου η εταιρεία παραγωγής δε μειώνει την τιμή κρατώντας έτσι το μεγαλύτερο ή και όλο το μέρος της αγοράς… Αν η απάντηση είναι ότι δεν μπορεί να το φτιάξει με λιγότερα έξοδα… τότε σημαίνει ότι τα γενόσημα που φτιάχνονται με μειωμένα έξοδα παραγωγής (και γιαυτό είναι πιο φθηνά) δεν είναι τα «ίδια» φάρμακα. Τώρα αν τα γενόσημα φτιάχνονται σε τριτοκοσμικά χωρίς ασφάλεια εργοστάσια με παιδική δουλεία… και γιαυτό είναι πιο φθηνά, εκτός από ανήθικο, δεν είναι και εγγυημένες οι συνθήκες παραγωγής… οπότε είναι υποδεέστερα προϊόντα.
Δεν υπονοώ ότι γενικά όλα τα γενόσημα είναι για πέταμα σε σχέση με τα πρωτότυπα. Αυτό όμως που θέλω είναι η διασφάλιση ότι τα γενόσημα έχουν τις ίδιες συνθήκες παραγωγής και τους ίδιους ποιοτικούς και επιστημονικούς ελέγχους με τα πρωτότυπα.
Εξάλλου από ότι ξέρω… όταν λήγει η patent ενός φαρμάκου δεν δημοσιοποιείται και ο τρόπος παραγωγής οπότε το φάρμακο ακόμα και η δραστική ουσία μπορεί να μην είναι «ταυτόσημες»… Αφετέρου οι κλινικές μελέτες γίνονται με καθορισμένα σκευάσματα που είναι τα πρωτότυπα σκευάσματα. Όταν οι μοναδικές «μαρτυρίες» ότι το φάρμακο «λειτουργεί καλώς» είναι μόνο από την εταιρία παραγωγής… δεν νομίζω ότι επιστημονικά είναι τεκμηριωμένο…
Θα μπορούσε το κράτος μετά την λήξη των patents… να οριοθετήσει την τιμή ενός φαρμάκου… οπότε και η η τιμή του φαρμάκου από την εταιρία παραγωγής του πρωτοτύπου να μειωθεί… και να μην υπάρχει λόγος αλλαγής σκευάσματος… Αλλά αν ο πραγματικός λόγος για την ύπαρξη των γενόσημων είναι η μείωση της δαπάνης ιδιαίτερα σε φάρμακα χρόνιων παθήσεων που δίνονται σε ηλικιωμένους πολίτες που «απομυζούν τον κρατικό προϋπολογισμό με τις συντάξεις τους και την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και είναι ένας από του κυρίως λόγους που η κρατική μηχανή δανείζεται»… τότε ίσως ένα υποδεέστερο φαρμακευτικό προϊόν να είναι «προτιμότερο».
Ένα άλλο περίεργο είναι ότι κάθε νέα επιπλοκή ενός φαρμάκου… δηλώνεται και καταγράφεται σαν επιπλοκή της δραστικής ουσίας και δεν φαίνεται πουθενά πιο από όλα τα σκευάσματα την προκαλεί…
Πιστεύω βαθιά ότι τα φάρμακα δεν είναι είδος πολυτελείας… και όπως και οι ιατρικές παροχές δεν πρέπει να κοστολογούνται έτσι ώστε να αποφέρουν τεράστια οικονομικά κέρδη στις εταιρίες παραγωγής. Αλλά αν αφαιρέσουμε την έννοια της δαπάνης από τα φάρμακα, θα αλλάζαμε την κατανάλωση φαρμάκων από πρωτότυπα σε γενόσημα? Γιατί αν το βασικό (και ίσως μόνο) επιχείρημα είναι ότι απλά έτσι μειώνεται η φαρμακευτική δαπάνη… τότε απλά δεν με καλύπτει επιστημόνικά, ιατρικά ούτε ηθικά. Η σωστή επιλογή στην ιατρική είναι αυτή που θα κάναμε αν δεν υπήρχε «οικονομικό πρόβλημα». Αν βάλουμε παράγοντες οικονομίας τότε οι θεραπείες δεν μπορεί παρά να μην είναι βέλτιστες αλλά υποδεέστερες και με αυτό το σκεπτικό και ιατρικά αντιδεοντολογικές…