Προχωρημένος καρκίνος πνεύμονα: Συνδυαστική θεραπεία βελτιώνει την επιβίωση των ασθενών

Η θεραπεία με atezolizumab και bevacizumab σε συνδυασμό με χημειοθεραπείασυμβάλει στη μείωση του κινδύνου εξέλιξης της νόσου ή θανάτου κατά 38%, στους ασθενείς με προχωρημένο μη πλακώδη μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα (MMKΠ), που δεν είχαν λάβει προηγούμενη θεραπεία, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης φάσης III IMpower150.

Η IMpower150, που παρουσιάστηκε ως μέρος του επίσημου προγράμματος του πρόσφατου Συνεδρίου Ανοσο-Ογκολογίας της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ιατρικής Ογκολογίας (ESMO) για το 2017, είναι η πρώτη τυχαιοποιημένη μελέτη φάσης III για την επίσημη αξιολόγηση του συνδυασμού ανοσοθεραπείας και χημειοθεραπείας έναντι χημειοθεραπείας πρώτης γραμμής σε ασθενείς με προχωρημένο μη πλακώδη MMKΠ.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη μελέτη, τα άτομα που έλαβαν θεραπεία με atezolizumab και bevacizumab σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία (καρβοπλατίνη και πακλιταξέλη) επέδειξαν κατά 38% μείωση του κινδύνου εξέλιξης της νόσου ή θανάτου έναντι εκείνων που έλαβαν bevacizumab σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία (λόγος κινδύνου [HR]=0,62, p<0,0001 95 % ΔΕ: 0,52-0,74, διάμεση επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου (PFS) = 8,3 έναντι 6,8 μήνες).

Αξίζει να σημειωθεί ότι το ποσοστό PFS με ορόσημο τους 12 μήνες διπλασιάστηκε με το συνδυασμό atezolizumab και bevacizumab συν χημειοθεραπεία (37%) σε σχέση με το bevacizumab συν χημειοθεραπεία (18%). Το ποσοστό συρρίκνωσης του όγκου (ποσοστό συνολικής ανταπόκρισης, ORR), ένα δευτερεύον καταληκτικό σημείο στη μελέτη, ήταν υψηλότερο στα άτομα που έλαβαν θεραπεία με atezolizumab και bevacizumab συν χημειοθεραπεία, συγκριτικά με το bevacizumab συν χημειοθεραπεία (64% έναντι 48%). Το προφίλ ασφαλείας του συνδυασμού atezolizumab και bevacizumab συν χημειοθεραπεία ήταν εφάμιλλο με τα προφίλ ασφαλείας των επιμέρους φαρμάκων, ενώ δεν διαπιστώθηκαν νέα ζητήματα ασφαλείας με τη θεραπεία συνδυασμού. Οι σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες σχετιζόμενες με τη θεραπεία παρατηρήθηκαν στο 25.4% των ασθενών που έλαβαν το συνδυασμό atezolizumab και bevacizumab συν χημειοθεραπεία σε σύγκριση με το 19.3% των ασθενών που έλαβαν bevacizumab συν χημειοθεραπεία.

Υπάρχει επιστημονικό σκεπτικό που υποστηρίζει τη χρήση του συνδυασμού atezolizumab και bevacizumab, καθώς το σχήμα μπορεί να συμβάλει στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος για την καταπολέμηση ενός ευρέως φάσματος τύπων καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου του προχωρημένου ΜΜΚΠ. Το bevacizumab, εκτός από την τεκμηριωμένη αντι-αγγειογενετική δράση του, μπορεί να ενισχύει περαιτέρω την ικανότητα του atezolizumab στην αποκατάσταση της αντικαρκινικής ανοσίας, μέσω αναστολής της σχετιζόμενης με τον VEGF ανοσοκαταστολής, της συμβολής στη διήθηση των Τ-κυττάρων στον όγκο και της δυνατότητας ενεργοποίησης των ανταποκρίσεων των Τ-κυττάρων έναντι των καρκινικών αντιγόνων.

Νεότερα δεδομένα της μελέτης IMpower150 αναμένονται το πρώτο εξάμηνο του 2018.

Σχετικά με τη μελέτη IMpower150

Η IMpower150 είναι μια πολυκεντρική, ανοιχτής επισήμανσης, τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη μελέτη φάσης III για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας και της ασφάλειας του atezolizumab σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία (καρβοπλατίνη και πακλιταξέλη) με ή χωρίς bevacizumab σε άτομα με σταδίου IV ή υποτροπιάζων μεταστατικό μη πλακώδες ΜΜΚΠ, οι οποίοι δεν είχαν λάβει χημειοθεραπεία για την προχωρημένη νόσο τους.

Στη μελέτη συμμετείχαν 1.202 άτομα, εκ των οποίων εκείνα με μεταλλάξεις του υποδοχέα του επιδερμικού αυξητικού παράγοντα (EGFR) ή αναδιατάξεις της κινάσης αναπλαστικού λεμφώματος (ALK), εξαιρέθηκαν από την κύρια ανάλυση ITT (Intent-to-treat, πρόθεση για θεραπεία). Τα άτομα τυχαιοποιήθηκαν (1:1:1) ώστε να λάβουν:

– atezolizumab σε συνδυασμό με καρβοπλατίνη και πακλιταξέλη (Σκέλος A), ή

– atezolizumab και bevacizumab σε συνδυασμό με καρβοπλατίνη και πακλιταξέλη (Σκέλος B), ή

– bevacizumab σε συνδυασμό με καρβοπλατίνη και πακλιταξέλη (Σκέλος C, σκέλος ελέγχου).

Πραγματοποιήθηκε σύγκριση της επιβίωσης χωρίς εξέλιξη της νόσου (PFS) μεταξύ των σκελών B και C κατά την οποία καταδείχθηκε η ανωτερότητα του συνδυασμού atezolizumab, bevacizumab και χημειοθεραπείας συγκριτικά με bevacizumab και χημειοθεραπεία, με διάμεση PFS 8,3 έναντι 6,8 μήνες (λόγος κινδύνου [HR] 0,62, διάστημα εμπιστοσύνης 95% [ΔΕ] 0,52, 0,74; P < 0,0001) στον πληθυσμό με wild type νόσο με πρόθεση για θεραπεία (ITT-WT).

Σχετικά με το μη μικροκυτταρικό καρκίνωμα του πνεύμονα

Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι η κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο παγκοσμίως. Κάθε χρόνο πεθαίνουν 1,59 εκατομμύρια άνθρωποι εξαιτίας της νόσου. Αυτό μεταφράζεται σε περισσότερους από 4.350 θανάτους σε όλο τον κόσμο κάθε ημέρα. Ο καρκίνος του πνεύμονα μπορεί γενικά να διακριθεί σε δύο βασικούς τύπους: το ΜΜΚΠ και το μικροκυτταρικό καρκίνωμα του πνεύμονα. Ο ΜΜΚΠ είναι ο πιο συχνός τύπος, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 85% όλων των περιπτώσεων.

Σχετικά με το atezolizumab

Το atezolizumab είναι ένα μονοκλωνικό αντίσωμα που έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να προσδένεται στην πρωτεΐνη PD-L1, η οποία εκφράζεται στα καρκινικά κύτταρα και στα διηθούντα τον όγκο ανοσοκύτταρα, εμποδίζοντας την αλληλεπίδρασή της με τους υποδοχείς PD-1 και B7.1. Με την πρόσδεση στον PD-L1, το atezolizumab μπορεί να αποκαταστήσει τη δραστηριότητα των Τ-κυττάρων. 
Το atezolizumab έχει ήδη λάβει έγκριση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε περισσότερες από 50 χώρες για άτομα που έχουν λάβει προηγούμενη θεραπεία για μεταστατικό ΜΜΚΠ και για άτομα με τοπικά προχωρημένο ή μεταστατικό ουροθηλιακό καρκίνο (mUC), οι οποίοι είναι ακατάλληλοι για χημειοθεραπεία με σισπλατίνη, ή που εμφανίζουν εξέλιξη της νόσου κατά τη διάρκεια ή μετά από θεραπεία με πλατίνη.